Rəssamlıq bir xalqın ruhunu, tarixini və mədəniyyətini ifadə edən ən təsirli sənət növlərindən biridir. Hər bir rəssam öz yaradıcılığı ilə mənsub olduğu millətin mədəniyyətini və adət-ənənələrini dünyaya tanıtmaq, onu gələcək nəsillərə ötürmək kimi məsuliyyət daşıyır.
Milli kimlik, bir xalqın tarix boyu qazandığı dəyərlər və onları gələcəyə daşıyan ən güclü vasitələrdən biridir. Rəssamlar bu missiyanı öz əsərləri vasitəsilə həyata keçirə bilərlər.
Əli İsmayıl Əliyevin təqdim etdiyi bu əsər milli-mənəvi dəyərləri sənət dili ilə ifadə edən çoxşaxəli bir nümunədir. Bu əsər üzərində aparılacaq analizdə rəng həlli, mövzu seçimi, millilik anlayışı və onun cəmiyyətin estetik zövqünün formalaşmasındakı rolu kimi aspektlərə ətraflı şəkildə toxuna bilərik.
Rəssamın əsərində rəng həlli Azərbaycan mədəniyyətinin zənginliyini vurğulamaq üçün xüsusi diqqətlə seçilib. İsti, parlaq və canlı rənglər, xüsusən xalça naxışlarının müxtəlifliyi, milli ornamentlərin estetikasını üzə çıxarır. Qırmızı, mavi, yaşıl və sarı kimi rənglərin harmonik istifadəsi mədəniyyətin müxtəlifliyini, eyni zamanda ahəngdarlığını ifadə edir. Rənglərin təkrarlanmayan dinamikası əsərə canlılıq qatır və izləyicini təsir altına alır. Bu həll, yalnız rənglərin estetik funksiyası deyil, eyni zamanda onların simvolik mənaları ilə bağlıdır: qırmızı – enerjini və sevgini, mavi – ruhaniyyəti, yaşıl – təbiəti və harmoniya hissini əks etdirir.
Əsərin mərkəzində Azərbaycanın ənənəvi musiqisi və xalçaçılıq sənəti dayanır. Milli geyimdə saz çalan kişi obrazı xalq musiqisinin ruhunu ifadə edir və bu sənəti simvollaşdırır. Arxa fonda xalça naxışları ilə əhatə olunmuş dağlar isə Azərbaycanın təbiətinin və ənənəvi sənətkarlığının birləşməsini göstərir. Bu mövzu seçimi ilə rəssam milli kimliyin əsas elementlərini bir araya gətirir və bunu sənət vasitəsilə geniş auditoriyaya çatdırır.
Əsər tamamilə millilik ideyasına əsaslanır. Xalça naxışları Azərbaycanın minilliklərə dayanan mədəni irsini, saz isə musiqinin milli simvolunu təmsil edir. Həmçinin, milli geyimlər bu milliliyi daha da gücləndirir. Xalqın gündəlik həyatından gələn motivlər sənət vasitəsilə ümumiləşdirilərək mədəniyyətin dərin qatlarını vurğulayır. Əsərin əsas mesajlarından biri milli dəyərlərin qorunması və gələcək nəsillərə ötürülməsidir.
Belə əsərlər milli zövqün formalaşmasında əhəmiyyətli rol oynayır. Gənc nəsil bu rəsmlərdəki rəng, motiv və simvollar vasitəsilə öz mədəni irsinə daha dərindən bələd olur. Əsər, eyni zamanda, Azərbaycan mədəniyyətinin nə qədər zəngin olduğunu göstərərək, milli qürur hissini oyadır. Cəmiyyətin zövqünün inkişafına xidmət edən bu cür sənət əsərləri, həm də milli idealları birləşdirərək, insanlarda estetik və mənəvi tərbiyəni möhkəmləndirir.
Rəsmdəki obrazlar və elementlər insanlara milli dəyərlərin önəmini və onların qorunmasının zəruriliyini xatırladır. Əsərdə xalq musiqisi, xalça sənəti və milli geyimlər kimi mədəniyyətin əsas elementlərinin birləşdirilməsi izləyicilərdə öz irsinə sevgi və hörmət oyadır. Bundan əlavə, bu cür sənət əsərləri mədəniyyətlərarası dialoqu gücləndirərək, Azərbaycanın zəngin irsini beynəlxalq arenada tanıdır.
Əli İsmayıl Əliyevin bu əsəri yalnız təsviri sənət əsəri deyil, həm də milli irsin təcəssümüdür. Rəng həlli, mövzu və detalların birləşməsi ilə rəssam, Azərbaycan mədəniyyətinin canlılığı və universallığını təqdim edir. Əsər həm milli zövqün formalaşmasına, həm də xalqın öz mədəniyyətini tanımasına və qürurla qəbul etməsinə şərait yaradır. Belə bir sənət əsəri, cəmiyyətin estetik tərbiyəsi və mədəni irsin davamlılığı baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır.
Nəvai Metin
