Ямгурчи Баймуратулы
Ногъайыма насият
Тири денгиз ютюп, замансыз, шакъсыз
дюнъядан кетген ногай балыкъшылагъа багъышлайман.
Гьай, гьай дюнъя, гьай дюнъя
Дёгершикдей дёгерек,
Юрёгюме шаншылгъан
Гёз алмайгъан тегенек.
Тегенекде, къуврайда
Шёлюмю бийлеп алгъан,
Оъмюр бою таймасдай
Терен ойлагъа салгъан.
Ногъай шёлюм пайлангъан
Къотанлагъа, къошлагъа,
Ярыкъ яшав кёрюнмей
Бизден къалгъан яшлагъа.
Ювшан басгъан шёлюме
Ят миллетлер ес болгъан,
Авуллардан, кёйлерден
Эстеликге ат къалгъан.
Азиз халкъым яйылгъан
Романия, Тюркевге,
Хунгарларда, Булгарда
Эдил бою Яикге.
Дагъыстан гьакимлени
Къайгъысы ёкъ ногъайда,
Уью – эшиги толгъан
Алтын булан къултунгъа.
Алышынгъан заманлар
Сутур – бийлер къутургъан,
Ягь – намусун тас этип
Мал – матахгъа айлангъан.
Аллагьны огъу тийсин
Халкъны сёзю тийгенше,
Байлыкъ сизин шаштыргъан
Имам ёлгъа гиргенше.
Налат сизге гьакимлер
Халкъымы оъш этеген,
Шёлюн къойуп ятлагъа
Тюменлеге гетеген.
Онкъур – шонкъур мезгилде
Ногъайымы къойугъуз,
Къудайымы эсге алып
Бар яшавдан тоюгъуз.
Шардай айлана дюнъя
Заман оъте къайтмасгъа,
Къуллукъсуз къалгъан ногъай
Оъз къыйынын айтмасгъа.
Ногъайымы яшавун
Англамагъа бек къыйын,
Тири денгиз оъкуруп
Балыкъ кемий кюн сайын.
Къара шайды унутуп
Къара этмек ашамай,
Денгизге ювукъ болуп
Парахатда яшамай.
Къатты еллер токътамай
Къайгъы таймай юрёкден,
Яман хабар яшмыннай
Сеси геле арекден.
Сабий сёзюн эшитмей
Атасын денгиз юта,
Аналар бозлавуна
Иш-къарынларым къата.
Айтыгъыз ногъайларым
Балыкъ кимни байытгъан,
Яшлай гетген жагьиллер
Юрёклерди уьютгъан.
Сулеймен шайыхыма
Этейик садагъалар,
Денгиз ютгъанлар шыгъып
Рагьатлансын аталар.
Янгы къабурлар оъсуп
Мектеб оълюк генлеше,
Денгиз ютгъанлар къайтып
Даимликге ерлеше.
Мектеб оълюк айтсана
Себепсиз ажал боламу?
Жагьил тайпа ятмаса
Къабурлар бош къаламу?
Гелиншеклер тул къалды
Сабийлер етим болду,
Оъкюрген ногъай батагъалар
Ойдан – къайгъыдан толду.
Ногъайымы ишине
Терс тамгъаларда бар
Терен тамуру ёкълар
Пакыр къазанна къайнар.
Терик-Солакъ бойлары
Ногайыми ерлери,
Къулакълагъа эшилмей
Ат-Ёкъ кушну сеслери.
Ногайым арасына
Кул-караваш яйылды,
Гьапур – шупур къутуруп
Миллетиме от салды.
Малибашлар къырылып
Шайдай болду кёюмуз,
Не пайда къыйналсамда
Бирге тюгюл оюмуз.
Юз йылларды боюна
Къара гюнлер кёп гёрдюк,
Ана топракъны ташлап
Балканлагъада кёшдюк.
Йырманшы дёвюрюне
Топрагъым къыйылды,
Ногайымы кёшюрюп
Ауллар ятгъа къалды.
Ойлашсана ногъайым
Яшав башгъа болгъангъа,
Топуракъсыз ташланып
Ашшы ерде къалгъанлагъа.
Арт вакътиде Ногъайым
Юхусунан уьянгъан,
Тюп салып, мекен къуруп
Гьайваншыкъгъа байлангъан.
Янгы дёвюрлер тувуп
Гьукумат бай болажакъ,
Авуллары, шёллёри
Ногъайыма къалажакъ.
Оъктем халктан къалгъанмыз
Йотмагъыз тамгъаланы,
Балалагъа айтыгьыз
Алгъышын аталаны.
14.01.2015.
